آشنایی با لباس کار جوشکاری و فرایند جوشکاری

-
مقدمه
لباس جوشکاری یک ابزار ضروری برای حفاظت از بدن در برابر خطرات محیطی مانند دماهای بالا، اسپریهای شیمیایی و ذرات معلق است. این لباسها معمولاً از موادی مقاوم مانند پلیاستر، کتان یا پنبه ساخته میشوند و ویژگیهایی نظیر مقاومت در برابر حرارت، ضدآب بودن و قابلیت تنفس را دارند. در این مقاله، به بررسی انواع پارچهها، فرآیندهای جوشکاری و ویژگیهای ضروری لباسهای جوشکاری میپردازیم.
پارچههای مورد استفاده در دوخت لباسهای کار جوشکاری
لباسهای جوشکاری باید از موادی ساخته شوند که در برابر حرارت و آتش مقاومت بالایی داشته باشند. علاوه بر این، این پارچهها باید دارای ویژگیهایی مانند ضدآب بودن و قابلیت تنفس باشند. برخی از مهمترین پارچههایی که در ساخت لباسهای کار جوشکاری استفاده میشوند، عبارتند از:
2. پارچههای آرامیدی
این پارچهها از الیاف مقاوم در برابر حرارت ساخته میشوند، مانند آرامید (کربن، کولار و آرامید). این مواد به دلیل مقاومت بالای خود در برابر حرارت و آتش، برای لباسهای جوشکاری بسیار مناسب هستند.
3. پارچههای مخلوط
برخی لباسهای جوشکاری از ترکیب الیاف مختلف مانند پلیاستر و پنبه ساخته میشوند. این ترکیب مزایای زیادی دارد، از جمله مقاومت در برابر حرارت، راحتی و قابلیت تنفس.
4. پارچههای نسوز
این نوع پارچهها به طور خاص برای مقاومت در برابر دماهای بسیار بالا طراحی شدهاند. پارچههای فیبرکربنی نمونهای از این پارچهها هستند که برای لباسهای جوشکاری با درجه حرارت بالا مناسباند.
انواع فرآیندهای جوشکاری
جوشکاری شامل روشهای مختلفی است که بسته به نوع کار و مواد مورد استفاده انتخاب میشود. برخی از رایجترین فرآیندهای جوشکاری عبارتند از:
1. جوش قوس الکتریکی فلزات (SMAW)
این روش یکی از رایجترین و سادهترین روشهای جوشکاری است که از قوس الکتریکی برای ذوب فلزات استفاده میکند. معمولاً در این فرآیند از الکترودهای پوششدار استفاده میشود.
2. جوش تیگ (TIG)
در این فرآیند، از قوس الکتریکی میان یک الکترود تنگستن و قطعه کاری استفاده میشود. این روش معمولاً برای جوشکاری فلزات فولادی و آلومینیومی به کار میرود.
3. جوش MIG (Metal Inert Gas)
در این فرآیند از یک الکترود فلزی ذوبی و گاز محافظ استفاده میشود تا از تماس فلز مذاب با هوا جلوگیری کند.
4. جوش MAG (Metal Active Gas)
این فرآیند مشابه جوش MIG است، با این تفاوت که در آن از گازهای فعالتری برای محافظت از منطقه جوش استفاده میشود.
5. جوشکاری زیر آب
این نوع جوشکاری در شرایط خاص زیر آب انجام میشود و نیاز به تجهیزات و لباسهای خاصی دارد که مقاومت در برابر آب و فشار را فراهم کنند.
لباسهای کار جوشکاری
لباسهای جوشکاری باید از موادی ساخته شوند که در برابر حرارت و آتش مقاوم باشند و بدن را در برابر ذرات معلق و مایعات محافظت کنند. این لباسها معمولاً ویژگیهای خاصی دارند که بسته به نوع فرآیند جوشکاری و شرایط کاری میتواند متفاوت باشد. برخی از ویژگیهای کلیدی لباسهای جوشکاری عبارتند از:
1. مواد ساخت
لباسهای جوشکاری باید از موادی مقاوم در برابر حرارت و آتش ساخته شوند تا بدن را در برابر آسیبهای ناشی از حرارت و شعلهها محافظت کنند. پارچههای پنبه ای، و مخلوطهای مقاوم در برابر حرارت از جمله موادی هستند که در این لباسها به کار میروند.
2. طراحی و برش
لباسهای جوشکاری باید به گونهای طراحی شوند که بدن را بهطور کامل پوشش دهند. طراحی مناسب میتواند از ورود ذرات معلق و مایعات به داخل لباس جلوگیری کند. برای مثال، سرپوش جوشکاری باید گردن و صورت را محافظت کند.
3. ویژگیهای خاص
لباسهای جوشکاری ممکن است ویژگیهایی نظیر ضدآب بودن، قابلیت تنفس، و مقاومت در برابر شرایط محیطی خاص را داشته باشند. این ویژگیها میتوانند برای اطمینان از راحتی و ایمنی کارگر در طول جوشکاری ضروری باشند.
4. اندازه و تناسب
لباس جوشکاری باید اندازه و تناسب مناسبی داشته باشند تا کارگر بتواند به راحتی حرکت کند و از فشار یا محدودیت در حرکت جلوگیری شود.

ملزومات لباس کار جوشکاری
لباس جوشکاری علاوه بر لباس اصلی، شامل چندین ملزومات دیگر نیز میشود که از بدن در برابر خطرات مختلف محافظت میکند:
1. سرپوش جوشکاری
برای محافظت از سر و گردن در برابر پرتاب ذرات داغ، سرپوشهای خاصی طراحی شدهاند.
2. کت و شلوار جوشکاری
این لباسها بهطور کامل بدن را پوشش میدهند و از مواد مقاوم در برابر حرارت ساخته میشوند.
3. پیراهن جوشکاری
پیراهنهای جوشکاری برای محافظت از بالاتنه کارگر طراحی شدهاند و معمولاً از پارچههای مقاوم در برابر حرارت ساخته میشوند.
4. کفش جوشکاری
کفشهای جوشکاری از مواد مقاوم در برابر حرارت و ضد لغزش ساخته میشوند تا از پاهای کارگر در برابر دمای بالا و خطرات احتمالی محافظت کنند.
لباس کار مناسب برای جوشکاری زیر آب
لباسهای جوشکاری زیر آب باید ویژگیهای خاصی داشته باشند تا کارگر را در محیط آبی و با فشار زیاد محافظت کنند. ویژگیهای اصلی این لباسها عبارتند از:
1. ضدآب بودن
لباسهای جوشکاری زیر آب باید از موادی ساخته شوند که از ورود آب به داخل لباس جلوگیری کنند.
2. مقاومت در برابر فشار آب
لباس باید قادر به مقاومت در برابر فشار آب در عمق باشد تا بدن کارگر محافظت شود.
3. قابلیت تنفس
لباسهای زیر آب باید قابلیت تنفس مناسبی داشته باشند تا کارگر در شرایط مرطوب احساس راحتی کند.
4. محافظت کامل از بدن
لباس باید تمام بدن کارگر را پوشش دهد و از تماس مستقیم با آب و ذرات جلوگیری کند.

لباس کار مناسب برای جوشکاری زیر آب
لباس کار مناسب برای جوشکاری زیر آب باید از موادی باشد که مقاومت بالایی در برابر آب داشته باشند و از ورود آب به داخل لباس جلوگیری کنند. برخی ویژگیهایی که باید در نظر گرفته شود عبارتند از:
- ضدآب بودن: لباس کار برای جوشکاری زیر آب باید از موادی ساخته شده باشد که ضدآب باشند تا بدن کارگر را در مقابل آب محافظت کنند
- مقاومت در برابر فشار آب: لباس کار باید قادر به مقاومت در برابر فشار آب در زیر آب باشد تا بدن کارگر را محافظت کند و از ورود آب به داخل لباس جلوگیری کند.
- قابلیت تنفس: همچنین، لباس کار برای جوشکاری زیر آب باید دارای قابلیت تنفس مناسب باشد تا بدن کارگر را در محیط مرطوب و زیر آب راحت نگه دارد.
- محافظت از بدن: این لباس باید قادر به پوشش کامل بدن کارگر باشد تا از تماس مستقیم با آب و احتمال ورود ذرات به داخل لباس جلوگیری شود.
- قابلیت حرکت: لباس کار برای جوشکاری زیر آب باید امکان حرکت آسان را برای کارگر فراهم کند تا فرآیند جوشکاری راحتتر و کارآمدتر باشد.
ویژگی لباس کار مناسب برای جوشکاری آرگون

برای جوش ارگون، که فرآیندی پیشرفته و دقیق می باشد، لباس کار مناسب باید ویژگیهای خاصی داشته باشد، نظیر:
- مقاومت در برابر حرارت: ارگون یک فرآیند جوشکاری با دمای بسیار بالا است، بنابراین لباس کار باید از موادی با مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش ساخته شده باشد.
- قابلیت جذب رطوبت: در حین جوش ارگون، دمای بالای محیط میتواند باعث تعریق بیشتر کارگر شود، لذا لباس کار باید قابلیت جذب و مدیریت رطوبت را داشته باشد تا بدن کارگر خشک و راحت بماند.
- قابلیت تنفس: این ویژگی مهم است تا بدن کارگر در معرض دمای بالا راحت تر باشد و از احساس تنگی نفس جلوگیری شود.
- محافظت از بدن: لباس کار باید قادر به پوشش کامل بدن کارگر باشد تا از تماس مستقیم با پرتوهای نور و احتمال تماس با فلزات گرم جلوگیری شود.
- انعطافپذیری و راحتی حرکت: لباس کار باید به کارگر اجازه حرکت آسان را بدهد تا فرآیند جوشکاری راحتتر و بهتر انجام شود.
نتیجهگیری
لباسهای جوشکاری باید ویژگیهای خاصی داشته باشند تا بتوانند کارگران را در برابر خطرات محیطی محافظت کنند. انتخاب مواد مناسب، طراحی صحیح و توجه به ویژگیهای خاص مانند ضدآب بودن، مقاومت در برابر حرارت و راحتی حرکت از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین، برای جوشکاریهای خاص مانند جوشکاری زیر آب یا جوشکاری با آرگون، لباسهای خاصی طراحی شدهاند که نیازهای خاص آنها را برآورده میکنند.